Kulolchilik san'ati

Kulolchilik xalq amaliy sanʼati turlaridan boʼlib, hunarmandchilikning loydan, gildan turli buyumlar, idishlar, qurilish materiallari tayyorlaydigan sohaiga kiradi. Kulolchilikda asosiy xom ashyo tabiiy tuproq boʼlib, loy qancha koʼp pishitilsa, sopolning sifati shuncha yaxshi boʼladi. Kulolchilikning bezak sanʼati boʼlgan koshinkorlik sanʼati Markaziy Osiyoning meʼmorchiligida keng rivojlandi.

Samarqandda kulolchilik neolit davridan buyon mavjud boʼlsa-da, uning eng rivojlangan davrlari eramizning IX–XII asrlarga toʼgʼri keladi. Sanoat rivojlangan davrga kelib bu soha ancha susaydi, soʼnggi oʼn yilliklarda uning ayrim koʼrinishlari hatto yoʼqolib ketish xavfi ostida qoldi. Аna shunday paytda kulollar sulolasini davom ettirib kelayotgan hunarmand oilalar oʼz maktabini tashkil etdi.

uzbek-handicrafts4_1623930417.jpg

Kulolchilik – Oʼzbekiston xalq amaliy sanʼatinig eng qadimiy, gʼoyat qiziqarli turlaridan biri. Mamlakatimiz hududida kulolchiliknig koʼplab asosiy maktab va markazlari mavjud. Rishton, Buxoro, Gʼurumsaroy, Toshkent, Xorazm, Samarqand va Qashqadaryo kulolchilik maktablarini sanash mumkin. Ushbu kulolchilik maktablari bir biridan yaratilgan mahsulotlarni tayyorlanish uslubi, naqsh-gullari, rangi va pardozi bilan biri-biridan farqlanadi.